Muhabbet Kuşlarında Eş Değiştirme
Kuşların çoğunluğu yaşamını tek eşli olarak geçirirler ve eşini herhangi bir nedenle kaybettiğinde bir daha başka kuş ile eş olmaz. Bazı kuş türleri ise aynı anda birden fazla eş sahibi olabilirler. Muhabbet kuşlarının da dahil olduğu diğer bir kısım ise eşini kaybetmediği sürece eşini değiştirmez, fakat eşini kaybettiğinde başka kuşlar ile eş olabilir. Muhabbet kuşları normal şartlarda eş değiştirmezler, ancak eşini çeşitli nedenler ile kaybetmesi, kafeslerinin ayrılması gibi anormal durumlarda farklı kuşlar ile eş olabilirler.
Muhabbet kuşları için eş değiştirmek çok zor değildir. Fakat bazı istisnai durumlarda eş değiştirmek muhabbet kuşları için tehlike arz edebilir. Bu sebeple her ne kadar kolay da olsa, doğru zamanda ve doğru kuşlarla eş değiştirmek gerekmektedir. Sizlere bu yazımızda eş değiştirme hakkında ipuçları ve doğru bilgiler vermeye çalışacağız.
Muhabbet kuşlarında eş değiştirmek için öncelikle aşağıdaki soruların cevapları bilinmelidir.
- Hangi durumlarda eş değiştirilebilir?
- Hangi zamanda eş değiştirilir?
- Hangi kuşlar eş değiştirmeye uygundur?
- Doğru şekilde nasıl eş değiştirilir?
- Eş değiştirdiğinizde ne gibi sorunlarla karşılaşacaksınız?
Hangi durumlarda eş değiştirilir?
Eş değiştirme kararını doğada yaşayan muhabbet kuşları veya büyük salma kafeslerde serbestçe yaşayan muhabbet kuşları içgüdüsel olarak verebilir. Kafes ortamında çiftler halinde yaşayan muhabbet kuşlarında ise eş değiştirme kararını yetiştiricileri verecektir.
Bu kararı verirken her yetiştirici kuşların durumunu iyi değerlendirmelidir. Çünkü eğer müdahale edilmezse eşini değiştirmeyecek olan muhabbet kuşlarını, eşinden ayırıp farklı kuşlarla eş yapmaya çalışmak yanlış bir fikir olabilir. Yani, “Kuşlara kalsa, onlar eş değiştirir mi?” sorusunu sormak gerekir.
Kuşların durumu da düşünüldüğünde aşağıdaki durumlarda eş değiştirilebilir;
- Eşlerden biri öldüğünde,
- Dişi kuş boş yumurta yapıyorsa, (Erkek kuşun değiştirilmesi gerekir. Karar dişi kuşlara kalsa onlar da değiştirirdi. Çünkü içgüdüsel olarak üremek isteyecekler.)
- Eşler çok şiddetli kavga ediyorsa,
- Eşlerden biri yavrulara veya yumurtalara zarar veriyorsa, (Zarar veren kuş tespit edilip, yavru veya yumurtalar zararsız olan ile bırakılmalı, zararlı olan ayrılmalıdır. Yavrular büyüdüğünde de farklı bir kuş ile eş yapılmalıdır.)
- Çitlerden biri çok yaşlandığında. (Sadece çiftlerden biri çok yaşlıysa eş değiştirilmeli. Her ikisi de yaşlı olan çiftler ayrılmamalı.)
Önemli Not: Eş kuşların kuluçka yapmaması, onları ayırmak için geçerli bir sebep değildir. Eğer profesyonel bir üretici değilseniz, yumurta yapmadıkları için eş olan kuşları ayırmayın! Neden yumurta yapmadıklarının sebeplerini araştırın.
Hangi zamanda eş değiştirilir?
Yukarıda sırlanan sebeplerden biri ile eş olan kuşları ayırdığınızda, farklı bir kuş ile yeniden eş yapmak için kuşların durumuna göre belirlenecek bir süre beklemeniz gerekir. Bu süreyi belirleyen faktör kuşların hazırlık durumudur. Bekleme süresi boyunca yeniden eşe hazırlanacak kuşlar ayrı kafeste yalnız olarak bakılmalıdır.
Bazı istisnai durumlarda ise eş değiştirme uygulaması kuşlar bekletilmeden yapılabilir. Bekleme süresinin kısa olması veya olmaması erkekten daha çok dişi kuşa bağlıdır. Dişi kuş eğer çok kızgın ise kısa bir süre bekletilerek eş değiştirebilirler. Kızgınlık yumurtası yapmış dişiler ise, hiç beklemeden eş değiştirebilirler. Erkek kuşlar ise neredeyse her zaman yeni bir eşe hazır durumdadır. Sadece eşi kuluçkada olan veya yavru bakan erkek kuşlar, yeni bir dişi kuşu istemezler, hatta dişi kuşa şiddet gösterebilirler.
Hangi kuşlar eş değiştirmeye uygundur?
Eğer kuşlar çok yaşlı değilse, yukarıda sıraladığımız maddelere göre eş değiştirmeye uygun olan kuşlar, eş değiştirmek için uygun zamanı ve bakımı geçirdikten sonra, eş değiştirebilirler.
Doğru şekilde nasıl eş değiştirilir?
Eğer kuşlar doğru şekilde üretime hazırlanmış ve kızgın durumdaysa kısa zamanda yeni eşleri ile çok iyi anlaşmaya başlayabilirler. Bu sürede yaşadıkları kafes sabit bir yerde kalmalı, kuşlar ürkütülmemeli ve rahat bırakılmalılar. Yeni çiftin hangi kafeste kalacağına ise dişi kuşun durumuna göre karar vermek gerekir. Normal şartlarda erkek kuşun, dişinin kafesine alınması daha uygun olur. Çünkü eğer dişi kuş ürkmez ve durumdan rahatsız olmazsa daha kolay eş olur. Ancak dişi kuş kavgaya meyilli veya huysuz ise, kendi kafesini yeni kuştan korumak isteyecektir. Dolayısıyla bu durumda huysuz olan dişiyi, erkek kuşun kafesine almak daha uygun olur.
Eş değiştirdiğinizde ne gibi sorunlarla karşılaşacaksınız?
Önceki eşlerinden ayrılarak yeni bir kuş ile eş olan muhabbet kuşları çeşitli sorunlar çıkarabilir. Bu sorunları başlıca sıralarsak;
- Çiftlerden biri diğerini istemeyebilir. Bu durumun sebebi kuşların birbirinden farklı olmasıdır. Yani, biri yeteri kadar kızgın değil veya biri ürkmüş olabilir. Tespiti doğru yaparak çözüme ulaşabilirsiniz.
- Çiftlerden biri strese girebilir. Bu durumda çiftler kavga ediyorsa ayrılmalıdır.
- Çiftler anlaşır fakat eş olmazlar. Kuşlar yeteri kadar kızgın olmadıklarında burum gözlenir. Çözüm için üretime hazırlama bakımına devam edilmelidir.
Muhabbet kuşlarında eş değiştirmek isteyenler bu konu yeterince açıklayıcı bilgiler içermektedir. Yine de aradığınız sorunun cevabını bulamadıysanız konu altına yorum yaparak sorabilirsiniz. Son olarak önemli hatırlatmayı tekrar yapalım; Yaşlı çiftleri ve sırf yumurta yapmadıkları için iyi anlaşan eşleri ayırmayın.
Selâmün aleyküm, benim çift kuşlarım 3 defa kuluçkaya yattılar. Her seferinde 5 tane yumurta çıkardılar ama bir tane bile yavru alamadım. İlk kuluçkada yumurtayı yuvadan attılar, ikinci defada yumurtaları kırıp yediler, üçüncü defada da yumurta gününü geçtikten sonra yumurtanın üstüne yatmaz oldu dişi kuşum ve yumurta çatlamamış olarak aldım ve yumurtaları kırdım baktım üçü dolu ikisi boştu ve dişi kuşu değiştirmeye karar aldım ve değiştirdim. Doğru yapmış mıyım? Beni bu konuda aydınlatır mısınız? Şimdiden teşekkür ederim.
Maalesef bazı kuşlarda bu sorunlar olabiliyor. Bazı dişi kuşlar deneyimsizlikten dolayı bir türlü kuluçka dönemini başarılı bir şekilde atlatamıyor. Eğer yavru almak istiyorsanız başka bir dişi kuş ile denemeniz daha doğru olacaktır. Tabi ki tüm canlıları sonsuz seviyoruz, diğer dişi kuşun uygun ve doğru bakımını da lütfen devam ettirin.
Merhaba dişi kuşla erkek kuş (muhabbet) Öpüşüyorlar fakat çiftleşmiyorlar. Dişi kuş, erkek kuşa yem yedirmiyor, çok sinirleniyor ve her tarafı devamlı kazıyor, çiftleşip yumurta alamadığı için çok mutsuz, erkek kuş ise elimde gelip sürtünmek sureti ile mastürbasyon yapıyordu, bir ay kadar sürdü artık yapmıyor. Sizce Kuşlarımı ayırıp dişi kuşu başka bir erkekle mi çiftleştirmeliyim? 3 yıldır beraberler kafese hiç kilitlemedim. Çok teşekkür ederim.
Merhaba, birebir aynı sorunu yaşıyoruz. Kuşlar çok iyi anlaşıyor ama çiftleşmiyorlar. Erkek kızgın, dişi de sürekli etrafı kemirip kazıyor. dişi 2 kere kuluçkaya yattı ama yumurtalar boştu. Dişi çok yavru istiyor, dişiye yeni eş almak mı gerekiyor? Cevap verirseniz çok sevinirim.