Akvaryumda Kurt (Solucan) Sorunu ve Çözüm Yolları
Birçok yassı (anafor solucanlar, emici kurtlar, şeritler vb.) kurt ve akvaryuma gerek canlı yem gerekse su bitkileri ile giren kurtlar burada iyi bir yaşam ortamı buldukları için oldukça hızlı ve fazla çoğalırlar. Bu kurtçuklardan bazıları ancak mikroskopla görülebilecek kadar küçüktür. Bunlar genellikle çürüyen bitki parçaları ve akvaryum içindeki diğer çökeltiler içinde çok bol bulunurlar. Büyüklükleri ancak, tek hücreli hayvan olan terliksi hayvan (infusuar, paramecium) kadardır. Kurtların bir kısmı hepinizin bildiği gibi balıkların beslenmesi açısından oldukça önemlidir.
Bir çeşit sülük olan hirudinea ve bazı yuvarlak kurtlar balık paraziti olarak akvaryumlara girerler. Özellikle bu kurtların larvaları birçok balık için tehlikelidir. Yine yassı kurtlar (turbellaria) içinde akvaryumlarda en sık görülen planaria cinsinin türleridir. Bu canlılar, tatlı sularda yaşayan uzun vücutları ve üç çatallı bağırsakları ile hemen tanınırlar. Vücutları birbirine benzer iken başları türden türe farklılık gösterir. Tüm karın kısmı kirpikli bir tabaka ile örtülüdür. Etçil olan bu kurtlar küçük akvaryum canlıları için tehlikelidir. Sürünerek hareket eder ve örneğin bir su piresini rahatlıkla yakalayabilir. Bu nedenle akvaryum balıkları bir besin ortağıdırlar. Oldukça fazla rejenerasyon (yenileme) yetenekleri dolayısıyla bunlarla mücadele etmekte oldukça zordur. Bunu şu örnekle açıklayabiliriz; jiletle 200 parçaya ayrılan bir planarianın her bir parçası yeni bir planaria meydana getirebilir. Eşeysiz olduğu gibi, eşeyli olarak ta çoğalabilir ve suya etrafı sarılı bir yumurta bırakabilirler.
Akvaryumunuzda küçük, lifli ve kıvrımlı olan ve çoğunlukla alt tabakaya yakın duran beyaz solucanlar görürseniz, bunlar muhtemelen planaria değildirler. Planaria çok fazla gıda olduğunda ortaya çıkan bunun dışında akvaryumun diplerinde ve bitki kalıntılarının arasında gizli kalan solucanlarıdır.
Planarya balıklara genellikle zarar vermese de, karides besliyorsanız planaria daha çok soruna neden olabilir. Bu yassı kurt türlerinden bazıları, yumurtalar, diğer solucanlar ve hatta bazen yetişkin karidesler de dahil olmak üzere yollarına çıkan küçük her şeyi avlayan yırtıcı hayvanlardır.
Akvaryumdaki Kurtlar ve Solucanlar İle Mücadele
Akvaryumda bulunan ve çeşitli zararları olan bu kurtların bu kadar kolay üremeleri de mücadeleyi oldukça zorlaştırmaktadır. En iyi yöntem bunları yakalamaktır. Bunun için küçük parçalara ayrılmış sığır eti bir tül parçası içine sarılarak akşamları bitkiler arasına asılır ya da zemine bırakılır. Bu etli tülün asıldığı yere ya da zemine altta kalacak şekilde balık kepçesi ya da saplı bir kap konur. Eti çok çabuk fark eden planarialar karanlıkta kısa bir süre sonunda buraya hücum edip, o bölgede toplanacaklardır. Bunlar buradan süratle alınıp (2-3 saat içinde) kaynar su içine daldırılıp, çıkarılabilir. Yumurtalarının da erginleşeceği göz önüne alınarak bir kaç gün ara ile birkaç kez aynı işlemin yapılması gerekir. Bazı türler (planaria maculata hariç) 28-30 °C’lik ve 3-4 gün devam eden sıcaklığa dayanamazlar. Bunlar için akvaryum sıcaklığının yükseltilmesi yeterli olacaktır. Bu nedenle, akvaryumunuza girmiş olan planaria türünün tanınması gerekir. Çoğu kez balıklarda planariaları öldürürler. Bazı balıklarda başka yeme ihtiyaç duymadan bunlarla beslenebilir. Bunun dışında amonyum nitrat ya da hidralara uygulanan yöntemde başarılı olabilir.